Międzynarodowa Unia Transportu Drogowego (IRU) wzywa unijnych decydentów do uznania tego kluczowego rozróżnienia. W przeciwieństwie do kierowców samochodów osobowych, młodzi kierowcy zawodowi przechodzą do 280 godzin rygorystycznego szkolenia, którego zakres znacznie przekracza wymagania dla kierowców samochodów osobowych. Szkolenie podstawowe dopełnia obowiązkowe coroczne szkolenie uzupełniające. Kierowcy zawodowi to wysoko wykwalifikowani profesjonaliści, posiadający Certyfikat Kompetencji Zawodowych, którzy zobowiązani są do przestrzegania najwyższych standardów bezpieczeństwa.

Minimalny wiek młodych kierowców zawodowych jest przedmiotem intensywnej debaty. Rozwiązania zaproponowane w stanowisku negocjacyjnym Parlamentu są pragmatyczne, przemyślane i ugruntowane w rzeczywistości. Chociaż młodzi kierowcy zawodowi należą do najbezpieczniejszych użytkowników dróg, debata na temat minimalnego wieku prowadzenia pojazdu często opiera się na mitach i emocjach, a nie faktach. Wzywamy decydentów, aby w swoich decyzjach kierowali się faktami i dali młodym absolwentom specjalistycznych szkoleń zawodowych szansę na rozpoczęcie kariery w naszym sektorze powiedziała Raluca Marian, dyrektor IRU ds. rzecznictwa w UE.

Punktem wyjścia debaty jest propozycja Komisji Europejskiej, aby zezwolić na program nauki jazdy dla kierowców ciężarówek pod nadzorem opiekuna od 17 roku życia. Takie rozwiązanie dałoby absolwentom szkół zawodowych możliwość rozpoczęcia jazdy zawodowej u boku doświadczonego kierowcy.

Ciągle słyszymy, że "IRU chce posadzić dzieci za kierownicą". Nasz sektor jest gotowy zapewnić 17-latkom dalsze szkolenie w charakterze kierowcy pod nadzorem doświadczonych instruktorów, jednocześnie płacąc im za ich pracę. W ten sposób powstaną płatne praktyki, jak i nowe miejsca pracy powiedziała Raluca Marian.

Rewizja dyrektywy w sprawie prawa jazdy to bezprecedensowa okazja do zniwelowania przerwy między końcem szkoły a początkiem kariery zawodowej. Tworzy ona ustrukturyzowane ścieżki dla młodych profesjonalistów, aby bezpiecznie i trwale dołączyć do zasobów kadrowych, rozwiązując zarówno problem bezrobocia wśród młodzieży, jak i niedoboru kierowców. Jak wskazuje IRU, sektor transportu drogowego UE znajduje się w punkcie krytycznym, a ponad 500 000 nieobsadzonych stanowisk kierowców stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa transportu ludzi i towarów. Pomimo tej sytuacji, w UE wskaźnik bezrobocia wśród młodzieży wynosi 14,7%.

Fakty i mity

Poniższe zestawienie obala szereg błędnych przekonań na temat młodych kierowców zawodowych w Unii Europejskiej. W kontekście trwającej rewizji dyrektywy w sprawie prawa jazdy ważne jest, aby zrozumieć, że często powtarzane twierdzenie, jakoby wszyscy młodzi kierowcy zawodowi byli niebezpieczni, nie ma poparcia w faktach.

Dlaczego potrzeba młodych kierowców?

Obecnie w UE brakuje ponad 500 000 kierowców autobusów, autokarów i ciężarówek, a przewiduje się, że liczba ta wzrośnie w nadchodzących latach, jeśli nie zostaną podjęte dalsze działania. Różnica w liczebności młodych i starszych kierowców ciągle rośnie. Mniej niż 5% wszystkich kierowców zawodowych w UE ma poniżej 25 lat, podczas gdy ponad 1/3 tej grupy zawodowej ma ponad 55 lat i przejdzie na emeryturę w ciągu najbliższych kilku lat. W sektorze przewozów pasażerskich różnica ta jest jeszcze większa, ponieważ tylko 3% kierowców zawodowych ma mniej niż 25 lat, a 41% ponad 55. Taki stan ma miejsce pomimo utrzymującego się wysokiego poziomu bezrobocia wśród młodzieży w całej UE: według najnowszych danych Komisji Europejskiej, stopa bezrobocia wśród osób poniżej 25. roku życia wynosi 14,7%.

Europa potrzebuje kierowców

Obecna rewizja dyrektywy w sprawie prawa jazdy to dobry moment, aby przedstawić fakty dotyczące obniżenia wieku szkolenia kierowców zawodowych w Unii Europejskiej. Umożliwiłoby to młodym kierowcom odbycie rygorystycznych szkoleń i uzyskania kwalifikacji kierowców zawodowych.

❌ MIT
Młodzi kierowcy mają niewielkie doświadczenie i jeżdżą nieostrożnie. Stanowią większe zagrożenie na drogach. Nie należy podejmować żadnej decyzji, która pozwalałaby zająć im miejsce za kierownicą.
✅ FAKTY
• Oprócz podstawowego szkolenia kierowcy zawodowi muszą odbyć dodatkowe szkolenie w wymiarze maksymalnie 280 godzin, aby móc prowadzić pojazdy ciężarowe. Tymczasem szkolenie dla kierowców samochodów prywatnych trwa zwykle około 30 godzin.
• Kierowcy zawodowi muszą odbywać regularne szkolenia okresowe i poddawać się ocenie, aby utrzymać Certyfikat Kompetencji Zawodowych (CPC). Kierowcy samochodów prywatnych tego nie robią.
• Kierowcy zawodowi jeżdżą, aby zarabiać na życie, a nie dla zabawy. Są w pełni zmotywowani do ostrożnej jazdy, aby utrzymać się przy życiu.

❌ MIT
17-letni kierowcy ciężarówek pod nadzorem opiekuna stwarzają duże ryzyko dla bezpieczeństwa na naszych drogach. Dlatego też wniosek UE o wsparcie tego rozwiązania powinien zostać odrzucony.
✅ FAKTY
• Określenie „pod nadzorem” ma tu kluczowe znaczenie. 17-latek prowadzący ciężarówkę pod nadzorem doświadczonego kierowcy siedzącego w kabinie to forma rozszerzonego szkolenia w miejscu pracy i najbezpieczniejsza forma szkolenia kierowców zawodowych.
• Zaletą tego rozwiązana jest to, że to młody kierowca uzyskuje wynagrodzenie i poznaje realia zawodu, podobnie jak inni młodzi pracownicy w czasie praktyk zawodowych.
• Korzyścią dla firmy, która płaci dwóm kierowcom za tę samą podróż jest to, że w ten sposób zyskuje młodych kierowców, którzy będą mogli kontynuować normalną pracę po zakończeniu szkolenia.

❌ MIT
18 lat to zbyt niski wiek dla kierowcy ciężarówki, więc nie należy dalej popierać tego rozwiązania.
✅ FAKTY
• Zgodnie z postanowieniami obecnej dyrektywy w sprawie prawa jazdy, 18-letni kierowcy ciężarówek z pełnym przeszkoleniem już wykonują przewozy krajowe we wszystkich państwach członkowskich UE oraz przewozy międzynarodowe w 24 z 27 państw członkowskich UE.
• Jednak według obecnych przepisów, minimalna granica wieku wynosi 21 lat, podczas gdy wiek 18 lat stanowi wyjątek, co wiąże się z kosztami (tj. wyższymi składkami ubezpieczeniowymi) i implikacjami prawnymi (tj. trzy państwa członkowskie nadal zabraniają podróży transgranicznych do innego kraju UE).

❌ MIT
21 lat to to zbyt niski wiek dla kierowcy autobusu; nie należy dalej popierać tego rozwiązania.
✅ FAKTY
• W pełni przeszkoleni 21-letni kierowcy autobusów mogą już jeździć zawodowo na większości dróg UE.
• Ponadto 9 państw członkowskich UE już teraz zezwala 18-letnim kierowcom na prowadzenie autobusów na regularnych trasach o długości do 50 km.
• Jednak wg obecnych przepisów, minimalna granica wieku wynosi 24 lata, podczas gdy wiek 21 lat jest traktowany jako wyjątek, co wiąże się z kosztami (tj. wyższymi składkami ubezpieczeniowymi) i implikacjami prawnymi (tj. państwa członkowskie ustalają jeszcze wyższe limity wieku).

W jaki sposób UE może wspierać młodych kierowców zawodowych za pomocą przepisów dotyczących prawa jazdy, jednocześnie dbając o bezpieczeństwo?

1. Wyraźne potwierdzenie wieku 18 lat jako obowiązującej granicy wieku dla kierowców ciężarówek, na szczeblu krajowym i międzynarodowym, zgodnie z propozycją zawartą w sprawozdaniu Komisji Transportu i Turystyki Parlamentu Europejskiego (TRAN).
2. Wyraźne potwierdzenie wieku 21 lat jako obowiązującej granicy wieku dla kierowców autobusów, zgodnie z propozycją zawartą w sprawozdaniu TRAN. Umożliwienie państwom członkowskim obniżenia wieku kierowcy poniżej 21 lat dla wszystkich rodzajów usług, w tym tras dłuższych niż 50 km.
3. Ułatwienie młodym osobom dostępu do zawodu kierowcy ciężarówki zaraz po ukończeniu szkoły, przez dopuszczenie 17-latków do prowadzenia ciężarówki pod nadzorem doświadczonego kierowcy, zgodnie z propozycją zawartą w raporcie TRAN.

Dane branżowe

Raport Niemieckiego Federalnego Instytutu Badań Drogowych wykazał, że w Niemczech, gdzie szkolenie na prawo jazdy kategorii B mogą rozpocząć 17-latkowie, kierowcy, którzy odbyli okres jazdy pod nadzorem opiekuna mają o 19% mniejsze prawdopodobieństwo udziału w wypadkach i popełniają o 18% mniej wykroczeń drogowych w ciągu pierwszego roku. Potwierdził to prezes Niemieckiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, według którego jazda pod nadzorem opiekuna od 17 roku życia okazała się bardzo skutecznym sposobem zmniejszania ryzyka udziału młodych posiadaczy prawa jazdy kategorii B w wypadkach drogowych.

Najlepsze szkolenie, jakie każdy może i powinien otrzymać, odbywa się w branży i wśród jej pracowników, podczas jazdy w normalnych warunkach powiedział Paul Jackman, Irish Road Haulage Association.

Młodzi kierowcy są bezpieczni. Potrzebują jednak dłuższego i dokładniejszego szkolenia niż starsi i bardziej doświadczeni kierowcy, w tym jazdy z instruktorem przez dłuższy okres stwierdził Christer Ekelund, VR Sverige.

Aby zapewnić młodym kierowcom bezpieczeństwo i umożliwić im uzyskanie kwalifikacji zawodowych, stosujemy wielopłaszczyznowe podejście, obejmujące rygorystyczne szkolenia, mentoring i nadzór, ciągłą edukację i ocenę oraz nowe technologie wyjaśniła Theresa-Jasmin Meyering, Meyering Verkehrsbetrieb.

Źródło: IRU