Dzisiaj już tylko najstarsi pamiętają czasy, gdy na żądanie upoważnionego funkcjonariusza służb kontrolnych kierowca zobowiązany był okazać wykresówki za bieżący tydzień i w każdym przypadku za ostatni dzień poprzedniego tygodnia, w którym kierował pojazdem. To oznaczało w praktyce, że kontroli podlegało czasami 2 a czasami (maksymalnie) 8 dni. Reguły te wynikały z obowiązujących wówczas przepisów Rozporządzenia (WE) nr 3821/85. To stara historia, sięgająca jeszcze okresu sprzed roku 2007. Po wejściu w życie przepisów Rozporządzenia (WE) nr 561/2006, zostały wprowadzone w tym zakresie zmiany, które spowodowały, że do dziś obowiązuje zasada objęcia kontrolą bieżącego dnia oraz 28 dni poprzedzających. Jednak ten utrwalony w świadomości kierowców i przewoźników stan, nie potrwa już zbyt długo. Moment wprowadzenia nowych zasad, zbliża się wielkimi krokami.

Z dniem 31 grudnia 2024 roku wejdą w życie zmiany wdrażane przepisami Pakietu Mobilności, czyli przepisami uchwalonymi przez Parlament Europejski jeszcze w lipcu 2020 roku. Według nadchodzących nowych reguł, podczas kontroli drogowej kierowca będzie obowiązany okazać kompletną dokumentację dotyczącą jego czasu pracy z bieżącego dnia oraz z 56 dni poprzedzających. Wprowadzane zmiany nie tylko zatem zwiększą ryzyko nałożenia kary za wcześniej popełnione naruszenia, ale umożliwią organom kontrolnym weryfikację innych i dotychczas trudnych do sprawdzenia na drodze warunków wykonywania międzynarodowych przewozów drogowych. Po nowym roku, funkcjonariusz właściwych służb, obejmując kontrolą okres 8 tygodni poprzedzających dzień kontroli, będzie miał możliwość sprawdzenia między innymi tego, czy w tym okresie pojazd danego przewoźnika wracał do kraju jego siedziby. Wydłużenie okresu objętego kontrolą do 8 tygodni, będzie musiało również spowodować większe respektowanie przepisów o czasie pracy kierowców. W tej nowej sytuacji, dość często stosowana dotychczas przez przewoźników „kwarantanna”, czyli przymusowy urlop mający na celu spowodowanie swoistego „przedawnienia” kary z powodu braku możliwości kontroli okresu, w którym występowało naruszenie, zdecydowanie nie będzie już takim prostym sposobem na uniknięcie konsekwencji niestosowania się do obowiązujących norm. W okresie ośmiu tygodni, będzie również zdecydowanie łatwiej skontrolować, czy właściwie są przestrzegane przepisy dotyczące odpoczynków tygodniowych oraz zasad odbioru należnych rekompensat za ich ewentualne skracanie.

Zwiększenie ilości dni podlegających kontroli, zbiega się w czasie z wyznaczonym w Pakiecie Mobilności terminem dotyczącym obowiązkowej wymiany tachografów. Wraz z nadejściem nowego roku 2025, w ruchu międzynarodowym nie będzie można już użytkować tachografów analogowych oraz tachografów cyfrowych, czyli tych, które były instalowane w pojazdach zarejestrowanych po raz pierwszy przed dniem 15 czerwca 2019 roku. W użytkowaniu pozostaną tylko tachografy inteligentne, które w sposób automatyczny zapisują geolokalizację pojazdu w momencie rozpoczęcia i zakończenia dziennego okresu pracy oraz po każdym trzygodzinnym okresie skumulowanej jazdy. Dzięki możliwości odczytu pozycji pojazdu, w większości przypadków (poza przypadkami używania pojazdu w ruchu lokalnym), możliwym będzie zatem odtworzenie przebiegu trasy, co z kolei umożliwi służbom kontrolnym jeszcze sprawniejszą weryfikację warunków wykonywania przewozów kabotażowych.

Autor: Mariusz Bukowski, BOTM Sp. z o.o.